In die droë, sanderige grond van Suider-Afrika bring ’n geharde vegter sy kant: Vachellia erioloba, meer bekend as die kameeldoring. Hierdie geharde boom wat voorheen onder die genus Acacia as Acacia erioloba geklassifiseer was, word ook ’n kameeldoring in Afrikaans of ’n mokala-boom genoem.
Die kameeldoring floreer regoor Suid-Afrika, Botswana, Namibië en die westelike streke van Zimbabwe, waar baie ander bome nie oorleef nie, en sy wortels strek diep in die droë grond in. Dit word ook in Angola, die suidweste van Mosambiek, Zambië en Eswatini aangetref en veranker ekostelsels wat op sy aanpasbaarheid staatmaak.
’n Span navorsers van die Noordwes-Universiteit (NWU) het nou ontdek dat om voer vir lammers met meel van die blare van Vachellia erioloba en geammonifiseerde mieliereste aan te vul hulle groei beduidend bevorder, die vleisgehalte verbeter en vetsuurprofiele verryk.
Die studie, wat in die Meat Science Journal gepubliseer is, is deur dr Getrude Manakedi Chelopo en prof Upenyu Marume van die Skool vir Landbouwetenskappe en die navorsingsnis vir Voedselsekuriteit en -veiligheid aan die NWU, in samewerking met prof Arno Hugo van die Departement van Dierewetenskap aan die Universiteit van die Vrystaat, uitgevoer.
Hulle navorsing fokus op hoe Vachellia erioloba-blaarmeel, wanneer dit vir die afrondingsdieet van lammers by die geammonifiseerde mieliereste gevoeg word, lamproduksie kan beïnvloed. Die resultate toon dat die lammers wat hierdie verrykte dieet ontvang, ’n beter gewigstoename toon, sagter vleis, en ’n gesonder vetsamestelling het.
’n Natuurlike benadering tot volhoubare veevoer
Die doel van die studie was om die uitdagings wat veeboere ervaar – veral in streke met beperkte toegang tot hoëkwaliteitvoedsel – te hanteer. Mieliereste, ’n algemene landboubyproduk, word dikwels in veevoer gebruik, maar bevat nie genoeg voedingstowwe om optimale groei te ondersteun nie. Om die voedingswaarde te verbeter, het die navorsers mieliereste met ammoniak behandel en dit aangevul met blaarmeel van Vachellia erioloba, ’n proteïenryke en hoogs verteerbare planthulpbron.
“Die insluiting van blaarmeel van die Vachellia erioloba het die gemiddelde daaglikse gewigstoename en voerdoeltreffendheid verbeter, wat aandui dat dit ’n volhoubare bron van proteïen in die voeding van diere is,” het die navorsers in die studie gesê.
Hulle bevindings het getoon dat lammers wat hierdie verrykte dieet gevoer is ’n beter waterhoudende kapasiteit in hulle vleis het, wat dit sagter en sappiger maak.
Daarbenewens het die vleis van hierdie lammers meer onversadigde vetsure bevat, wat bewys is dat dit gesondheidsvoordele vir verbruikers inhou.
Gesonder vleis vir verbruikers
Een van die sleutelbevindings van die studie was die verbetering in die vetsuursamestelling van die lamsvleis. Die vleis van lammers wat die Vachellia erioloba-verrykte dieet ontvang het, het hoër vlakke van onversadigde vetsure gehad, veral omega-3 en omega-6, wat vir menslike gesondheid noodsaaklik is. Hierdie bevindings stem ooreen met die groeiende verbruikersvraag na gesonder en voedsamer vleisprodukte. Die studie dui daarop dat om natuurlike plantgebaseerde aanvullers by veevoer te voeg, ’n bekostigbare en volhoubare alternatief vir konvensionele graangebaseerde voer kan bied, terwyl dit ook die vleisgehalte verbeter.
’n Stap in die rigting van volhoubare landbou
Met groeiende bekommernisse oor die omgewingsimpak van veeboerdery, beklemtoon die studie die potensiaal om plaaslik beskikbare en voedingsryke plantmateriaal by diere se voer te voeg. Vachellia erioloba-bome, wat natuurlik in semidroëstreke groei, vereis minimale agronomiese insette, wat dit ’n kostedoeltreffende en ekovriendelike opsie vir veevoer maak.
Prof Upenyu Marume.
Dr Getrude Manakedi Chelopo.
